Rzecznik Praw Obywatelskich wystąpił w sprawie niepełnosprawnych uczniów szkół artystycznych
W odpowiedzi na skargi złożone przez Stowarzyszenie „Nie-Grzeczne Dzieci” oraz rodziców uzdolnionych artystycznie dzieci niepełnosprawnych, Rzecznik Praw Obywatelskich zwrócił się z wystąpieniem do Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
W czerwcu 2014 r. zgłosili się do nas zaniepokojeni rodzice dzieci z orzeczeniem o potrzebie specjalnego, uczęszczających do „dziennych” szkół muzycznych. Rodzice byli informowani, że dzieci w nowym roku szkolnym nie będą mogły otrzymać wsparcia. Szkoły te miały także nie prowadzić nauczania indywidualnego. Niektórym rodzicom sugerowano zmianę szkoły, co w praktyce dla części uczniów równałoby się zakończeniu edukacji muzycznej.
Nowe wytyczne były formułowane na podstawie pisma, które pod koniec 2013 r. wystosowało do dyrektorów szkół Centrum Edukacji Artystycznej, sprawujące nadzór nad szkołami prowadzonymi przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. W piśmie tym stwierdzono m.in., że szkoły artystyczne nie mają formalnych i praktycznych możliwości realizowania kształcenia specjalnego, a uczniowie z orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego powinni uczyć się w dedykowanych szkołach integracyjnych i specjalnych.
W przypadku przedłożenia orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego rodzice powinni pisemnie zobowiązać się do realizacji zaleceń poradni w systemie pozaszkolnym lub przenieść dziecko do szkoły ogólnodostępnej, a edukację artystyczną realizować w trybie popołudniowym. A gdyby dyrektor szkoły artystycznej był przekonany, że ucznia należy objąć kształceniem specjalnym, to może jeszcze powiadomić sąd rodzinny o tym, że rodzice orzeczenia nie wykonują.
W odczuciu rodziców przekaz jest jasny: Twoje dziecko może mieć albo talent, albo niepełnosprawność. Jak ma orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego, to niech idzie do specjalnej szkoły dla niepełnosprawnych. Pojawia się pytanie: czy rozwijać u zdolnego niepełnosprawnego dziecka talent, czy ze względu na niepełnosprawność pozbawiać go możliwości rozwoju talentu w szkole artystycznej?
Z satysfakcją przyjęliśmy fakt, że w swoim wystąpieniu Rzecznik Praw Obywatelskich stwierdza, że powyższe wytyczne wydają się być niezgodne zarówno z Konwencją, Konstytucją jak i ustawą o systemie oświaty. Art. 1 ustawy jasno stwierdza, że system oświaty zapewnia w szczególności możliwość pobierania nauki we wszystkich typach szkół przez dzieci i młodzież niepełnosprawną oraz niedostosowaną społecznie, zgodnie z indywidualnymi potrzebami rozwojowymi i edukacyjnymi oraz predyspozycjami.
Rzecznik wyraził również opinię, że do adresatów omawianych wcześniej wytycznych jeszcze przed rozpoczęciem roku szkolnego powinna dotrzeć pisemna informacja o uprawnieniach dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi oraz obowiązkach szkół artystycznych w zakresie kształcenia specjalnego.
Z całością wystąpienia można zapoznać się na stronach Biura Rzecznika Praw Obywatelskich