Orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego to podstawowy dokument dla funkcjonowania dziecka z niepełnosprawnością w systemie edukacji.  Orzeczenie wydaje na wniosek rodzica poradnia psychologiczno-pedagogiczna. Dla dzieci z niepełnosprawnością ruchową, afazją, niepełnosprawnością intelektualną orzeczenie powinna wydać poradnia rejonowa, na której terenie działania znajduje się szkoła/ przedszkole lub miejsce zamieszkania dziecka (jeżeli dziecko nie chodzi jeszcze do przedszkola). Dla dzieci z dysfunkcją wzroku, słuchu, autyzmem, zespołem Aspergera orzeczenia wydają wyznaczone przez kuratora oświaty poradnie specjalistyczne.

Zgodnie z przepisami par. 10 Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 września 2017 r. w sprawie orzeczeń i opinii wydawanych przez zespoły orzekające publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych (Dz.U. 2017 r. poz. 1743) poradnia ma obowiązek wydać orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego w ciągu 30 dni, a w bardzo złożonych przypadkach diagnostycznych w ciągu 60 dni od momentu złożenia wniosku.

Wielokrotnie sygnalizowaliśmy, że konieczne jest wprowadzenie takich dokładnych regulacji, ponieważ ze zgłoszeń rodziców wynikało, że procedury wydawania orzeczeń ciągną się tygodniami i miesiącami, a w tym czasie dziecko z już zdiagnozowaną chorobą/ zaburzeniem nie otrzymuje wsparcia. Wspomniane rozporządzenie wprowadziło bardzo jednoznaczne zapisy w tym zakresie, więc byliśmy przekonani, że długie oczekiwanie na orzeczenie to już przeszłość. Tymczasem tylko w ciągu ostatnich 2 tygodni otrzymaliśmy kilka zapytań i zgłoszeń w tej sprawie.

Trudności ze złożeniem wniosku

Warszawska poradnia na ul. Narbutta wprowadziła procedurę, zgodnie z którą wniosek składa się na spotkaniu z psychologiem poradni, który przeprowadza wtedy (bardzo potrzebny) wywiad z rodzicem oraz omawia oczekiwania co do wydawanych dokumentów. Takie spotkanie to też czas  na udzielenie rodzicowi wszelkich informacji istotnych w toku udzielania pomocy dziecku np. związanych z aktualnymi przepisami oświatowymi. Brzmi dobrze, prawda? Jest tylko jeden problem – na początku lutego takie spotkania były umawiane na maj i czerwiec (jak twierdzą rodzice), a same druki wniosków nie były dostępne ani na stronie poradni, ani w jej siedzibie. Reasumując: w lutym zapisujemy się na maj/ czerwiec na spotkanie z psychologiem i złożenie wniosku i dopiero od terminu tego spotkania poradnia ma 30 dni, a w bardzo skomplikowanych przypadkach 60 dni na przeprowadzenie diagnozy. W praktyce oznacza to, że rodzic wie, że dziecko potrzebuje wsparcia w lutym, ale realnie otrzyma je we wrześniu/ październiku.

Skontaktowaliśmy się Poradnią Psychologiczno-Pedagogiczną na ul. Narbutta w Warszawie i poprosiliśmy na podstawie ustawy o dostępie do informacji publicznej o przesłanie wzoru wniosku o wydanie orzeczenia, obowiązującego w tej konkretnej placówce. Poradnia udostępniła nam ten wzór, można go pobrać z naszej strony, złożyć wraz z kompletem dokumentów w sekretariacie poradni w normalnych godzinach pracy. Warto poprosić pracowników sekretariatu o potwierdzenie na kopii wniosku daty, w której został on złożony. Ważne: ta poradnia wymaga dołączenia kopii IPET-u  i wielospecjalistycznej oceny poziomu funkcjonowania dziecka do wniosku (jeżeli taki był przygotowywany) i ma do tego prawo.

Tutaj można zobaczyć i pobrać w formacie PDF wzór wniosku o wydanie orzeczenia w Poradni nr 7 na ul. Narbutta w Warszawie:

wniosek o wydanie orzeczenia Poradnia Narbutta

Inne zgłoszenia dotyczyły rozpoczynania procedury diagnostycznej w celu wydania orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego bez pisemnego złożenia wniosku. Czyli rodzic zgłasza się do poradni z diagnozą i opinią o dziecku z placówki. Potem w kolejnych tygodniach umawiany na spotkania z psychologiem, pedagogiem, logopedą, ale wniosek wypełnia dopiero na ostatnim spotkaniu diagnostycznym. I dopiero od daty ostatniego spotkania diagnostycznego poradnia ma 30/ 60 dni na wydanie orzeczenia. Poza tym zgłaszano nam również wydawanie orzeczeń z przekroczeniem terminów zawartych w Rozporządzeniu oraz nakłanianie do wypełniania wniosków o orzeczenie bez wpisywania konkretnej daty.

Jak złożyć wniosek?

Przypominamy, że druk wniosku o wydanie orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego nie jest dokumentem tajnym! Powinien być łatwo dostępny w poradni. Taki wniosek można też przygotować samodzielnie, napisać odręcznie, ściągnąć ze strony innej placówki, np. ten jest poprawny, tylko trzeba zmienić nazwę poradni i miasto: http://ppp5.pl/wp-content/uploads/2017/09/wniosek-orzeczenia-2017-2018.pdf

Do wypełnionego wniosku należy dołączyć: zaświadczenie lekarskie, potwierdzające chorobę/ niepełnosprawność, opinię o dziecku ze szkoły/ przedszkola (w tym wielospecjalistyczną ocenę poziomu funkcjonowania i IPET jeżeli takie były przygotowywane), wyniki badań psychologicznych i pedagogicznych (jeżeli rodzic jest w ich posiadaniu) oraz lekarskich. Jeżeli dokumentacja jest niekompletna, poradnia wzywa do jej uzupełnienia.

Ważne: poradnia nie może odmówić przyjęcia wniosku o wydanie orzeczenia, bez względu na to czy jest to pierwsze orzeczenie, czy kolejne (bo zaraz kończy się termin obowiązywania obecnego), czy też zmieniły się potrzeby dziecka (np. pojawiła się potrzeba realizacji części lekcji w małej grupie lub indywidualnie na terenie szkoły i rodzic wnioskuje o ujęciu tego w nowym orzeczeniu).

Nawet jeżeli rodzic uzyska informację, że nie może złożyć wniosku o orzeczenie, a dziecko ma stwierdzoną chorobę/ zaburzenie/ niepełnosprawność uprawniającą do kształcenia specjalnego (niestety nadal się zdarza), to i tak powinien taki wniosek złożyć. Wtedy poradnia albo go uwzględni, albo wyda orzeczenie o braku potrzeby kształcenia specjalnego (od którego można się odwołać).

Wypełniony wniosek wraz z dokumentacją można zawsze złożyć osobiście w poradni. Wtedy warto przygotować kopię wniosku oraz i wykaz dołączonych do niego dokumentów i poprosić w sekretariacie o pieczątkę potwierdzającą ich wpłynięcie, wraz z datą. Poradnia powinna wydać orzeczenie w ciągu 30 dni od momentu wpłynięcia wniosku (jeżeli sprawa jest skomplikowana, procedura może być przedłużona do 60 dni). Wniosek z całą dokumentacją można wysłać także listem poleconym za potwierdzeniem odbioru.